2023 жылдың мерейгерлері

Иван Филиппович Граур

1 қаңтар

(1928-2014)

Туғанына 95 жыл

Иван Филиппович Граур – «Союзруда» тау-кен кәсіпорындарының Бүкілодақтық өнеркәсіптік бірлестігінің бастығы,  Социалистік Еңбек Ері.

Иван Филиппович Орынбор облысы, Адамов ауданы, Адамовка ауылында дүниеге келген. Еңбек жолын 1943 жылы Орынбор облысының «Чкаловзолото» трестінің «Құмақ» кенішінде тау-кен жұмысшысы болып бастаған. 1950 жылы Орск қаласындағы индустриалды техникумды бітірді. Оқуды бітіргеннен кейін ол Кривой Рог қаласына кетті. 1954 жылға дейін Ф. Э. Дзержинский атындағы кен басқармасының «Коммунар» шахтасында жұмыс істеді, тау-кен шебері, учаске бастығы, бұрғылау-жару жұмыстарының меңгерушісі болды.

1957 жылы криворожье тау-кен институтын «Пайдалы қазбалар кен орындарын игеру жөніндегі тау-кен инженері» мамандығы бойынша бітірді. Қостанай қаласына Қостанай кеңшарының өндірістік-техникалық бөлімінің аға инженері лауазымына жіберілді.

1959 жылы Қостанай облысының Рудный қаласындағы Соколов-Сарыбай тау-кен байыту комбинатына – Қазақстандағы темір кендерін өндіру және байыту жөніндегі ірі кәсіпорынға жұмысқа ауыстырылды. Өндірістік бөлім бастығынан бас инженерге дейін өтті. 1972 жылдың қазан айында комбинаттың директоры болып тағайындалды. Комбинаттың құрылысына, қуатын мерзімінен бұрын пайдалануға және игеруге үлкен үлес қосты. Оның басшылығымен және тікелей қатысуымен КСРО-да алғаш рет темір кені түйіршіктерінің өндірісі игерілді. Ол Сарыбай карьері схемасын және терең байыту фабрикасын қайта құрудың бастамашысы болды, бұл шикі кен бойынша қуаттылықты жылына 3 млн.т-ға арттыруға және концентраттағы темір құрамын 1,1% – ға арттыруға мүмкіндік берді. Оларға тау-кен кәсіпорындарын жобалауда қолданылатын терең карьерлерді қазудың түбегейлі жаңа инженерлік шешімдері ұсынылды.

1975 жылы желтоқсанда Иван Граур Мәскеуге ауыстырылды және тәжірибелі басшы ретінде КСРО қара металлургия Министрлігінің «Союзруда» тау-кен кәсіпорындарының Бүкілодақтық өнеркәсіптік бірлестігінің бастығы болып тағайындалды. Оның басшылығымен қара металлургияның шикізат базасын дамыту және техникалық жетілдіру сәтті жүзеге асырылды. 1976-1986 жылдар аралығында Карелиядағы Михайловский, Лебединский және Стойленский, Костомукшский тау-кен байыту комбинаттарының барлық жоспарлы қуаттары белгіленген мерзімде енгізілді. Сондай-ақ Оленегор, Качканар, Коршунов және Соколов-Сарыбай тау-кен байыту комбинаттарын қайта құру және техникалық қайта жарақтандыру жүзеге асырылды. Зейнеткерлікке шыққанға дейін бірлестікте жұмыс істеді.

КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1986 жылғы 29 сәуірдегі Жарлығымен он бірінші бесжылдықтың тапсырмаларын және социалистік міндеттемелерді орындаудағы үздік өндірістік жетістіктері, сапалы металл өнімдерін шығаруды ұлғайтудағы үлкен жеке үлесі және еңбектегі ерлігі үшін Граур Иван Филипповичке Ленин ордені мен «Орақ пен Балға» алтын медалін тапсыра отырып, Социалистік Еңбек Ері атағы берілді.

Лениннің екі орденімен, Октябрь Революциясы, Еңбек Қызыл Ту ордендерімен, 3 дәрежелі «Шахтер даңқы», «Қазақ КСР еңбек сіңірген кеншісі» белгілерімен, медальдармен марапатталған. КСРО Мемлекеттік сыйлығының лауреаты.

Мәскеуде тұрды. 2014 жылдың 6 тамызында қайтыс болды. Мәскеудің ескі Богородское зиратында жерленген.