20 желтоқсан
Николай Иванович Киселёв
туғанына 100 жыл (1924-1980)
Николай Иванович Киселёв 1924 жылы 20 желтоқсанда Семей облысында дүниеге келген. Жұмысшы отбасынан шыққан жігіт бала кезінен әскери болуды армандаған. 1942 жылдың тамызында майданға шақырылды. Барлық төрт қорғаныс белгісіне арналған нормаларды тапсырған ол өзін бірден майданға аттануға дайын деп есептеген, бірақ қолбасшылық оны сапер қызметіне дайындалу үшін іріктеп алған.
1943 жылдың мамырында Николай Иванович қызмет еткен бөлім Курск маңына келді. Осы жерде, әйгілі майдан доғасында, біздің армиямыз жауға қарсы батыл шайқас үшін нығайтылды. Елу күн бойы саперлік рота біздің қорғаныстың бірінші және екінші желілеріндегі танктен өтетін орындарды миналап шықты. 5 шілде күні таңертең Киселев пен оның бір топ жауынгері қарсы шабуылға тап болды. Бірнеше рет бомбаланған мина алаңын қалпына келтіріп, жаяу әскерлерге қарсыластың танкілік шабуылын тойтаруға көмектесті. Осындай жағдайда оның бөлімше командирі – тәжірибелі майдангер қаза тапты. Он сегіз жасар Николай Киселев оның міндеттерін өз мойнына алды – бірлескен күштердің шабуылдарына тойтарыс берілді. Комбат окопта оған Даңқ орденін табыс етіп, сержанттық атақ берілуімен құттықтады.
1943 жылдың қыркүйегінде ол саперлер тобымен Днепрдің оң жағалауындағы плацдармды басып алу отрядына қосылды. Олар фашистердің «шығыс білігінің» берілген учаскесін ойдағыдай залалсыздандырып, плацдармды басып алуды және ұстап тұруды қамтамасыз етті. Тапсырманы үлгілі орындағаны үшін Николай Иванович екінші дәрежелі Даңқ орденімен марапатталды. Праганы босату кезінде оның бөлімшесінің саперлері жауынгерлік жолдың бірнеше учаскесін жауды түбегейлі жеңуге дейін қорғады. Жеңіс күні батыл жауынгердің кеудесінде үшінші дәрежелі жауынгерлік Даңқ ордені жарқырады
Николай Иванович Киселевке тағы екі жылдай әскерде қызмет етуге тура келді. Ата-анасына оралып, Ақжалға жұмысқа орналасып, кешкі мектепте оныншы сыныпта оқуын жалғастырады. Одан кейін Томск индустриалды техникумына оқуға түсіп, одан кейін аға маркшейдер болды. Оның шахтасында 7 жыл жұмыс істегеннен кейін, 1958 жылы Николай Иванович отбасымен Соколов-Сарыбай комбинатының құрылысына Рудныйға көшті. Алғашында «Южный» шахтасында аға маркшейдер болып жұмыс істеді, ал «Южный» руднигі «Солтүстік» шахтасымен біріктірілгенде Николай Иванович бас маркшейдер болып тағайындалып, осында 20 жыл еңбек етті.
Николай Иванович Киселев үш дәрежелі «Даңқ» орденінен басқа, «Қызыл Жұлдыз» орденімен, екі «Ерлігі үшін» медалімен, «Праганы азат еткені үшін» және «Германияны жеңгені үшін» медальдарымен, Чехословакияның «Ерлігі үшін» және – «Халықтардың Елдік Радасы» поляк медалімен марапатталған. Николай Иванович Киселев 1980 жылы 5 маусымда жүрек талмасынан қайтыс болды. Оның есімін Мәскеудегі Поклонная төбесіндегі Ұлы Отан соғысы мұражайындағы мәрмәр пиластерден көруге болады.
- Дьячков, Иван. Он был полным кавалером Ордена Славы [Мәтін] : [ҰОС ардагері Н. И. Киселев туралы] / Иван Дьячков // Магнетит. – 2015. – 30 қаңтар. – Б. 5.
- Кожамкулов, Д. Кавалер славы [Мәтін] : [ҰОС ардагерлері – қашарлықтар туралы] / Д. Кожамкулов // Рудненский рабочий. – 2010. – 26 наурыз – Б. 4.
- Шиганцова, Елана. Салют, Победа! [Мәтін] : [о праздновании Дня Победы] / Е. Шиганцова, Л. Тимошкова // Магнетит. – 2006. – 12 мамыр. – Б. 1.